Lão lừa già uể oải
Bước lại gần giếng khơi
Ngày xưa nó sâu lắm
Giờ đã cạn nước rồi
Có thể do nước rút
Hoặc bởi đất đổ đầy
Nhưng sự thực: Nó cạn
Như lão lừa đứng đây
Nhớ xưa, cả hai kẻ
Cống hiến và đam mê
Mang nước nguồn tươi mát
Hiến sức chở đồ về
Mà nay, già và cạn
Hết sử dụng được rồi
Ngồi bên nhau ngao ngán
Lặng nhìn, lệ tuôn rơi
Lừa già đứng lên ngáp
Bỗng mất đà trượt chân
Ngã lăn quay xuống giếng
Đau ê ẩm toàn thân
May quá, đúng lúc ấy
Lão chủ ngoài đồng về
Lừa kêu gào thảm thiết
Cứu tôi lên ngay đi
Ông chủ nhìn xuống giếng
Sâu quá, cứu sao đây
Mà từ lâu đã định
Bỏ đi hai thứ này
Nghĩ vậy, lão lấy xẻng
Xúc đất lấp giếng đi
Lừa đang gào, đang khóc
Chợt dừng, và nghĩ suy
…
Ở bên trên, lão chủ
Vẫn gắng lấp giếng sâu
Vừa làm vừa nghĩ bụng
Chắc lừa chết từ lâu
Mặt trời đã xuống bóng
Giếng cũng sắp đầy rồi
Gạt tay lau trán ướt
Xúc vài xẻng nữa thôi
Bỗng tiếng kêu quen thuộc
Vọng vang giữa không gian
Giật mình nhìn xuống dưới
Lừa đã lên an toàn
Thì ra mỗi xẻng đất
Đổ xuống từ bên trên
Lừa lại cắn răng nín
Lắc nhẹ, và trèo lên
Cứ thế, bằng trí tuệ
Cùng khả năng chịu đau
Lừa mạnh mẽ khẳng định
Ta còn dùng được lâu
Lặng thinh, lão chủ ngắm
Kẻ đã cùng với mình
Đi qua bao năm tháng
Ra tử và vào sinh
Lão thôi không xúc đất
Mà gọi bà vợ già
Thòng dây thừng xuống giếng
Để lão đưa bạn lên
…
Ba bài học rất lớn
Rút ra từ chuyện này:
Một, sống tròn sau trước
Chớ tình nghĩa theo ngày
Hai, dù đời đen bạc
Đổ thách thức lên ta
Hãy coi đó là bậc
Bước lên, và đi xa
Ba, bỏ đi câu nói
“Ngu như lừa”, nhớ chưa
Dù kẻ tưởng tệ nhất
Cũng chưa chắc đã thừa